Europa znacząco zwiększyła inwestycje w magazyny energii, a istotny wkład mają w tym prosumenci

Europejski rynek magazynów energii odnotował w ubiegłym roku prawie 100-procentowy wzrost inwestycji. Niemcy, dzięki segmentowi prosumenckiemu, utrzymali pozycję lidera na kontynencie. W czołówce znalazły się także Czechy, które weszły do pierwszej piątki dzięki aktywności inwestycyjnej prosumentów.

Dynamiczny wzrost rynku bateryjnych magazynów energii w Europie

Branżowe stowarzyszenie SolarPower Europe (SPE) opublikowało raport zatytułowany „European Market Outlook for Battery Storage 2024-2028”, który analizuje aktualną kondycję i perspektywy europejskiego rynku bateryjnych magazynów energii. Z raportu wynika, że w 2023 roku w Europie zainstalowano magazyny energii o łącznej pojemności 17,2 GWh, co stanowi wzrost o 94% w porównaniu z rokiem 2022.

Pod koniec ubiegłego roku całkowita pojemność bateryjnych magazynów energii w Europie osiągnęła 35,9 GWh. Dla porównania, pięć lat temu pojemność ta wynosiła zaledwie niecałe 2 GWh.

Dominacja instalacji domowych w europejskim wzroście rynku magazynów energii

W ubiegłym roku europejski rynek magazynów energii odnotował imponujący wzrost, z czego aż 70% pochodziło z segmentu domowych baterii. Przyczyną tego gwałtownego wybicia była zarówno reakcja na kryzys energetyczny i drastyczny wzrost cen energii w 2022 roku, jak i liczne programy wsparcia oferowane przez kilka europejskich państw. W Polsce to np. program „Mój Prąd”.

Na 17,2 GWh nowej pojemności baterii oddanej do użytku w Europie w zeszłym roku, aż 12 GWh pochodziło z instalacji domowych. Segment komercyjny i przemysłowy (Commercial & Industrial, C&I) wniósł 1,6 GWh, natomiast segment sieciowy (Utility-scale) dodał 3,6 GWh.

Liderzy rynku magazynów energii w Europie

Jak wynika z raportu SolarPower Europe, inwestycje gospodarstw domowych w instalacje fotowoltaiczne z domowymi magazynami energii stają się standardem na europejskim rynku energetycznym.

Gdzie znajdują się największe europejskie rynki bateryjnych magazynów energii? Poniżej pierwsza piątka uwzględniająca pojemność magazynów uruchomionych w latach 2022 i 2023 (w GWh):

• Niemcy: 2,3; 5,9
• Włochy: 2; 3,7
• Wielka Brytania: 1,4; 2,7
• Austria: 0,5; 1
• Czechy: 0,3; 0,9

Jakie możemy wyciągnąć z tego wnioski?

➤ Niemcy utrzymują pozycję lidera w inwestycjach w magazyny energii. Nasi zachodni sąsiedzi uruchomili w zeszłym roku magazyny energii o pojemności 5,9 GWh, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do 2,3 GWh osiągniętych rok wcześniej.
➤ Na drugim miejscu znalazły się Włochy z 3,7 GWh, a trzecie miejsce zajęła Wielka Brytania, uznawana za lidera w wykorzystaniu baterii do wspierania stabilności systemu elektroenergetycznego
➤ Ciekawym zjawiskiem jest awans Czech na piąte miejsce, dzięki trzykrotnemu zwiększeniu inwestycji w magazyny energii w 2023 roku. Czesi zainstalowali magazyny o pojemności 900 MWh, podczas gdy w Polsce całkowita moc magazynów energii na koniec ubiegłego roku wynosiła 440 MWh.
➤ Ubiegłoroczny wzrost inwestycji w magazyny energii w Czechach był w dużej mierze zasługą gospodarstw domowych, które odpowiadały za 80% nowo zainstalowanej pojemności baterii.

Wzrost i wyzwania europejskiego rynku magazynów energii

Segment sieciowy odpowiadał za 21% zeszłorocznych inwestycji w magazyny energii w Europie, głównie dzięki Wielkiej Brytanii i korzystnym regulacjom. Pomimo 94% wzrostu inwestycji w magazyny w Europie, udział kontynentu w globalnym rynku pozostaje niewielki (15%). Prognozy na 2024 r. wskazują na mniejszy wzrost inwestycji, zwłaszcza w segmencie gospodarstw domowych. Jednakże SolarPower Europe przewiduje odbicie rynku w 2025 r., dzięki segmentom sieciowym i przemysłowym. Czas pokarze czy ten scenariusz znajdzie odzwierciedlenie w rzeczywistości.

Czy Europa jest przygotowana na magazyny energii?

Mimo rosnącej potrzeby, eksperci europejskiego stowarzyszenia branży fotowoltaicznej pozostają sceptyczni co do osiągnięcia poziomu 200 GW zainstalowanych magazynów do 2030 roku. Zdaniem SolarPower Europe, taka zainstalowana moc w bateriach jest niezbędna dla europejskiej fotowoltaiki.

Wielu ekspertów z SPE wskazuje, że inwestycje w magazyny energii w większości krajów Europy napotykają liczne przeszkody, w tym brak strategii, sygnałów cenowych, regulacji dotyczących elastyczności, podwójnego opodatkowania oraz niekorzystnych zasad przyłączania do sieci hybrydowych instalacji OZE. Stowarzyszenie podkreśla, że budowa elastyczności poprzez wykorzystanie baterii nie jest jedynie kwestią techniczną, którą można pozostawić organom regulacyjnym. Według nich, rozwiązanie tego problemu wymaga nadzoru politycznego i określenia priorytetów, jeśli Europa chce rzeczywiście strukturalnie rozwiązać swoje problemy z bezpieczeństwem energetycznym za pomocą odnawialnych źródeł energii.